به بهانه درگذشت اسماعیل نوذریان، استاد ممتاز دانشگاه تبریز در اردبیل
خبر درگذشت استاد اسماعیل نوذریان《۱۳۱۳ ه.ش _ ۱۴۰۳ ش》از سرآمدان ادبیات عرب، علوم قرآنی و معارف آذربایجان در اردبیل جامعه فرهنگی و دوستداران و دانش آموزان و دانشجویانی که از اقیانوس علم و دانش آن زنده یاد بهره ای برده بودند را در غم و ماتم فرو برد و نویسنده این سطور نیز در زمان تدریس در دوره های ضمن خدمت کارکنان دولت و مدیران و کارشناسان روابط عمومی در استان اردبیل بواسطه دوستی با جناب دکتر محمد رضا نوذریان فرزند ادب آموخته مکتب پدر در مسجد باغمیشه خدمتش رسیده بودیم و در پشت ایشان در همان مسجد نماز با جماعت گزارده و پس از انجام فرایض واجبه شاهد بودم که مردم فوج وار می نشستند و ایشان با سعه صدر آیاتی از کلام الله مجید را قرائت می‌کرد و سپس با تکیه بر دانش عمیق ادبیات عرب که از پای درس استادان بزرگ گروه ادبیات عرب و الهیات دانشگاه تهران بهره برده بود به تفسیر کتاب گران‌سنگ خدا می پرداخت و در پاسخگویی به سئوالات مردم و دانشجویان و دانش آموزان تکیه بر مفاهیم عالیه این کتاب حق تعالی داشت. ۵۸ سال تدریس و تعلیم و تربیت دانش آموزان و دانشحویان و در میان مردم بودن و حقایق دینی را روشن کردن در کارنامه مردی است که باید روش و منش او سرمشق معلمان و دبیران و اساتید مراکز آموزش عالی ما قرار گیرد. این استاد فقید از شاگردان استاد شهید مرتضی مطهری و استاد محمدباقر حجتی بابلسری قرآن پژوه نامی جهان اسلام بود و از شاگردان آن مرحوم می‌توان به زنده‌یاد استاد اسماعیل خوشنویس، استاد شاهی‌زاده اردبیلی و دکتر علی اصغر حلبی اشاره کرد. در چند سال اقامت در پایتخت و تحصیل در دانشگاه تهران، همزمان دبیر دبیرستان های این شهر بود.
اشعار منشات و نامه‌های شیخ عبدالحمید صحرایی متخلص به ناطق (زارع) چاپ شده در سال ۱۳۶۸ و ترجمه و تحقیق بخشی از کتاب «مذاهب التفسیر الاسلامی» گلدزیهر منتشر شده در سال ۵۴ و مقالات معتبر علمی و دینی از آثار اوست. نشان ممتاز فرهنگ بر سینه اش آویختند و در بدرقه از دنیای فانی به دنیای باقی بزرگان و فضلا و دانشمندان در قطعه مفاخر به احترامش ایستادند و وزارت آموزش و پرورش و استاندار و امام جمعه و نهادهای دولتی و مردمی مکتوب خدماتش را ارج نهادند و با بازماندگانش اظهار همدردی کردند و یاد استاد عزیز را گرامی داشتند. در تسلیت مکتوب وزارت آموزش و پرورش از این مرد علم و ادب بعنوان《استاد استادان》یاد شده که از وزن علمی آن خادم فرهنگ آذربایجان حکایت می کند. استاد نوذریان همچنین سال ها مدیر گروه الهیات مراکز آموزش عالی و مراکز تربیت معلم بود و در برخی شهرهای استان‌های گیلان و اردبیل گروههای معارف اسلامی و الهیات را به راه انداخته است. وی سال‌ها مدرس ممتاز دانشکده وقت کشاورزی دانشگاه تبریز در شهر اردبیل بشمار می رفت و در تحریر پروژه ها و پایان نامه های دانشجویان با سعه صدر راهنمای قابل وثوقی بود. سفارش های لازم را به معلمان در حین تدریس داشت که همیشه خدا را در تدریس در نظر گیرند و با رافت اسلامی با متعلمین و مستمعین برخورد کنند. رفتار و منش و پوشش معلم الگوی دانش آموزان است و معلمان باید در حین تدریس و رفتار و سلوک مبادی آداب باشند.
الان در هر گوشه ای از سرزمین آذربایجان شاگردان و دانشجویان این استاد فرزانه در مراکز آموزش عالی، مدارس و ادارات منشا خدمات آموزشی و اداری هستند و وقتی نام استاد نوذریان به میان می آید به بزرگی یاد می کنند، گرامی می‌دارند و یادآور زحمات و خدمات اویند و به شاگردی اش افتخار می کنند. یاد و خاطره این استاد فرهیخته تازه در گذشته را گرامی می‌داریم و به روح بزرگ آن معلم کوشا درود می‌فرستیم و از بزرگ پروردگار عالمیان خواهانیم که در روز جزا ببخشاید و روسفیدشان گرداند.
محمد فرج‌پور باسمنجی