تجارت غیرقانونی گیاهان تهدیدی برای اکوسیستم‌ها
تجارت غیرقانونی گیاهان و مشتقات آنها گونه‌های متعدد و منابع طبیعی مهم را تهدید و نابود می‌کند و ممکن است مشکلات بهداشتی را به همراه داشته باشد. این تجارت غیرقانونی که با ظرفیت‌های تجاری اینترنت تقویت شده، در تحقیقات جرم‌شناسی نسبتاً نادیده گرفته شده است. نظارت بر بازارهای غیرقانونی گیاهان محدود است، زیرا هنوز در سطح جهانی، آگاهی و ظرفیت فنی در خصوص تحقیقات و تعقیب مجرمان وجود ندارد. به‌خصوص در مورد گیاهان در معرض انقراض، مسأله از حساسیت بیشتری برخوردار است.
قاچاق گل و گیاه سبب کاهش تنوع زیستی نیز می‌شود. تجارت غیرقانونی گیاهان با گسترش جهانی‌سازی و تجاری‌سازی فضای مجازی رشد کرده است. تعداد فزاینده‌ای از مطالعات نشان می‌دهند که چگونه اینترنت عرضه و تقاضا را در این بازار غیرقانونی تسهیل کرده است. علیرغم توجه فزاینده‌ای که به تجارت جانوران وجود دارد، قاچاق گیاهان همچنان دچار معضلی است که از آن به کوری گیاهی تعبیر می‌شود؛ طرز تفکری که گیاهان را در درجه‌ای پایین‌تر از حیوانات و فاقد اهمیت کافی قرار می‌دهد. تنها مورد استثنا در میان گونه‌های گیاهان، چوب است که احتمالاً به دلیل ارزش اقتصادی آن در تجارت و تأثیر مشهود بر اکوسیستم‌های جنگلی، توجه عدالت زیست محیطی را برمی‌انگیزد.
در واقع، بیشتر تلاش‌ها در دانشگاه‌ها و مراکز علمی، و همچنین در سیاست‌گذاری و اجرای قوانین بر انواع دیگر جرایم زیست‌محیطی، مانند تجارت غیرقانونی حیوانات در معرض خطر انقراض و مشتقات آنها (مانند عاج فیل‌ها) متمرکز است.
در حالی که تعاریف رسمی “حیات وحش” هم حیوانات و هم گیاهان را دربر می‌گیرد، در عمل اغلب مفاهیم محدود کننده‌ای از آنچه حیات وحش را تشکیل می‌دهد استفاده می‌شود: برخی از محققان صراحتاً به دلایل اخلاقی بر روی گونه‌های جانوری تمرکز می‌کنند و گروهی از مطالعات دیگر تمایل دارند که حیات گیاهی را از نظر تکاملی پایین‌تر از زندگی حیوانی ارزش‌گذاری نمایند. پدیده‌هایی مانند ماهی‌گیری غیرقانونی، به‌طور فزاینده‌ای به عنوان جرایم زیست محیطی جدی جهانی که حیات وحش را تهدید می‌کند شناخته می‌شود؛ در حالی که جرائم گیاهی هنوز نادیده گرفته می‌شوند.
به ویژه در ۶۰ سال گذشته، تجارت باغبانی در گیاهان عجیب و غریب و وحشی افزایش شدیدی نشان داده است. این گیاهان در سراسر جهان برداشت و خرید و فروش می‌شوند، قطعات و مشتقات آنها برای اهداف مختلفی از جمله دارویی، غذایی و محصولات زیبایی استفاده می‌شود. به عنوان مثال، از حدود ۳۰۰۰۰ گونه گیاهی با کاربردهای دارویی یا معطر، حدود ۳۰۰۰ گونه در تجارت بین‌المللی یافت می‌شود که طبق گزارش‌ها، بیش از ۶۰ درصد آن از طبیعت برداشت می‌شود. تجارت جهانی گیاهان عمدتاً توسط کنوانسیون ۱۹۷۵ در مورد تجارت بین‌المللی گونه‌های جانوران و گیاهان وحشی در خطر انقراض (CITES) تنظیم می‌شود. هدف CITES کنترل تجارت گونه‌هایی است که تجاری‌سازی بین‌المللی و بهره‌برداری بیش از حد آنها تهدیدی جدی برای بقای آنها است، یا در صورت عدم تنظیم امکان تهدید آن وجود دارد. بیش از ۳۰۰۰۰ گونه از گیاهان در ضمائم CITES گنجانده شده است. کنترل‌های CITES برای گیاهان و حیوانات (چه زنده و چه مرده) و هر قسمت و مشتقات قابل تشخیص اعمال می‌شود. این بدان معناست که بخش‌هایی از گیاهان فهرست‌شده در CITES، از جمله دانه‌ها، قلمه‌ها و برگ‌ها کنترل می‌شوند.
گونه‌های جدید گیاهان دارای ارزش تجاری بالایی هستند. درباره کلکسیونرها حتی قضیه اندکی پیچیده‌تر می‌شود، زیرا آنان با این توجیه که گیاه را برای فروش نمی‌خواهند کار خود را غیرقانونی تلقی نمی‌کنند؛ به‌عبارتی گاه مجرمان به عقلانی سازی و از این طریق به خنثی کردن اثر رفتار خود روی می‌آورند.
ارائه دهندگان غیرقانونی بسیار حرفه‌ای هستند و تمایل دارند برای مدت طولانی در بازار فعال باشند. تجارت غیرقانونی حیات وحش منبع اصلی درآمد آنهاست. آنها این کار را به‌عنوان شغل انجام می‌دهند و اغلب می‌توان آن را به‌عنوان “عمده فروشی” توصیف کرد، زیرا گاه برخی از انواع گیاهان را به‌صورت کیلویی به فروش می‌رسانند. گاهی اوقات، این قاچاقچیان حرفه‌ای تابعیت کشور مبدأ را می‌گیرند، چون بیشتر وقت خود را در آنجا میگذرانند و در صورت دستگیری خطر استرداد از آنجا را ندارند. با این حال، علاوه بر این بازیگران حرفه‌ای، گاه به گاه قاچاقچیانی هم هستند که این کار را تقریباً به‌عنوان یک سرگرمی انجام می‌دهند. هرچند برخی از این قاچاقچیان تخصص کافی دارند، اما یک استثناء در این مورد، معامله‌گرانی هستند که هیچ زمینه خاصی از تخصص ندارند و صرفاً فروشنده هستند: آنها اشیایی را می‌خرند تا آنها را با سود به‌صورت آنلاین به فروش برسانند، آنها به سادگی یک وب سایت خوب می‌سازند و سپس زمانی که شخصی گیاهی را جستجو می‌کند سفارش خود را ثبت می‌کنند و سپس آن را برای خریدار پیدا می‌کنند.
تجارت غیرقانونی باغبانی بیشتر توسط افراد اداره می‌شود، اما مکمل‌های غذایی و دارویی اغلب با شرکت‌ها سروکار دارد. زیرا در اینجا مکملی دارید که باید در جایی تولید شود، در حالی که وقتی پای یک گیاه وحشی در میان است فقط باید آن را برداشت کرده و بفروشید.
در این بازار غیرقانونی، اینترنت به تأمین کنندگان بین المللی اجازه می‌دهد تا به میزان قابل توجهی هزینه‌ها را کاهش دهند و نه تنها سودآوری بازار را افزایش دهند، بلکه برخی از محصولات را برای خریداران در دسترس‌تر کنند. همچنین اثبات قصد مجرمانه و ایجاد مجموعه‌ای از شواهد برای تشکیل پرونده حقوقی را دشوارتر می‌کند. دستیابی به داده‌های دقیق و تخمین‌های قابل اعتماد از میزان مبادله آنلاین دشوار است.
در هر صورت تجارت گیاهان، بدون قربانی پنداشته می‌شوند و تنها زمانی مورد توجه قرار می‌گیرند که تأثیر مستقیم کافی بر انسان‌ها و زندگی آنها مشهود باشد.
بیماری و آفتها ممکن است از طریق تجارت غیر قانونی و کنترل نشده به آسانی شیوع یابد. وقتی یک بیماری یا حشره تهاجمی میزبان ترجیحی را پیدا کند، اگر شرایط و محیط آن چیزی باشد که دوست دارد، شیوع بیماری یا حشره بسیار سریع است
ارکیده‌ها از انواع گیاهان قاچاق هستند که برای طیف گسترده‌ای از اهداف و در مقیاس‌های مختلف، از معاملاتی در مقیاس بزرگ گرفته تا مصرف معیشتی (به عنوان مثال به‌عنوان دارو، غذا، رنگ) خرید و فروش می‌شوند. همچنین کاربردهای تجاری نوظهور دیگری از ارکیده، مانند عطرها و محصولات آرایشی و بهداشتی، وجود دارد که درباره آن تحقیقات کمی منتشر شده است.
ترجیح ارکیده‌های برداشت شده وحشی نیز در برخی از بخش‌های تجارت طب سنتی وجود دارد که در آن اثرات درمانی نمونه‌های برداشت شده وحشی بیشتر تشخیص داده می‌شود. این حتی ممکن است به ترجیح منشأ خاصی از گیاهان جمع‌آوری‌شده از کوه‌ها و حتی روستاها بسط یابد.
ارکیده کاستاریکا معدن طلا برای قاچاقچیان غیرقانونی به شمار می‌رود. شکارچیان غیرقانونی ارکیده به دورافتاده‌ترین و خطرناک‌ترین مناطق جنگل‌های بارانی کاستاریکا می‌روند تا ارکیده‌های کمیاب و عجیب و غریب را برای فروش در بازار سیاه جستجو نمایند. وسواس کلکسیونرهای ارکیده برای بهترین و غیرمعمول‌ترین گیاهان «ارکیدلیریوم» نامیده می‌شود و تخمین زده می‌شود که تجارتی ۶ میلیارد دلاری در سراسر جهان داشته باشد.
ارکیده‌ها یکی از بزرگترین خانواده‌های گیاهی هستند و به‌صورت تجاری برای مقاصد مختلف از جمله به‌عنوان گیاهان زینتی، محصولات دارویی و مواد غذایی خرید و فروش می‌شوند. این بازارها شامل هزاران گونه است که ممکن است به صورت قانونی یا غیرقانونی، پایدار یا ناپایدار معامله شوند و در مقیاس محلی، ملی یا بین‌المللی انجام می‌شوند.
نشان دادن تأثیر حذف گونه‌های غیردرختی مانند ارکیده‌ها در مقایسه با اثرات مشهود قطع غیرقانونی درختان بر روی اکوسیستم‌های جنگلی دشوارتر است. اگرچه حذف گونه‌های غیر درختی ممکن است پیامدهای ماندگاری بر اکوسیستم داشته باشد، ارزیابی و محاسبه این اثرات ممکن است دشوارتر باشد.
ارکیده همچنین در سیستم‌های طب سنتی در سراسر جهان استفاده می‌شود. برخی از رایج‌ترین و تجاری‌ترین کاربردهای دارویی ارکیده شامل طب سنتی آیورودای چینی و آسیای جنوبی است. همچنین در طب سنتی آفریقایی نیز استفاده می‌شود.
گل ارکیده در طول تاریخ به دلیل ارزش زینتی خود در طیف گسترده‌ای از مراسم فرهنگی و مذهبی حضور دارد. به عنوان مثال به‌عنوان هدیه ویژه معبد در سریلانکا، و در مراسم روز مردگان مکزیکی استفاده می‌شود. ارکیده‌های مورد استفاده برای مصرف خوراکی انسان شامل محصولات مهم جهانی مانند طعم دهنده‌های وانیلی و ثعلب است.
اخیراً ظهور تجارت غیرقانونی گونه‌های ساکولنت کالیفرنیایی با نام دودلیا فارینوسا نیز مورد توجه قرار گرفته است. مقصد نهایی این گیاهان، بازارهای کره جنوبی و سایر کشورهای آسیای شرقی است. اعتقاد بر این است که این تجارت غیرقانونی در پاسخ به تقاضای ناگهانی و گسترده مصرف‌کنندگان برای ساکولنت‌ها به‌دلیل: (۱) محبوبیت فزاینده گیاهان ساکولنت در فرهنگ‌های اصلی کره جنوبی و آسیای شرقی، و (۲) ارزش گذاری ترجیحی گیاهان “وحشی” در مقابل گیاهان کشت شده توسط مصرف کنندگان ساکولنت شکل گرفته است.
ارزش اولیه ساکولنت‌های غیرقانونی در کیفیت‌های زیبایی‌شناختی آنها است که توسط جمع آوران گیاهان ارزش‌گذاری شده است. همچنین به‌عنوان یک ابزار سرمایه گذاری در کره جنوبی برای اثر تصفیه هوا و استفاده در دکوراسیون منزل در کانون توجه قرار دارد. به‌علاوه در چین و کره، به دست آوردن این گیاه، به منزله نمایش رفاه اقتصادی از طریق خرید یک کالای محبوب غیرضروری است. ناگفته نماند افرادی هم هستند که برای هر چیزی که رسیدن به آن دشوار است ارزش بیشتری قائل هستند.