رباتیک علمی نوپا و موثر در بهبود کیفیت زندگی جوامع
در سال ۱۳۹۷، صدای زنان افتخار داشت تا با دکتر سویلا سجودی، جوان‌ترین دانشجوی دکتری رشته مهندسی کامپیوتر و علوم رباتیک و کم سن و سال ترین استاد دانشگاه کشور ، گفت‌وگویی داشته باشد. آن زمان او یک دختر جوان و پرانرژی بود که با شوق و علاقه بی‌پایان به علم، مسیر خود را در دنیای فناوری آغاز کرده بود و قله های افتخارآفرینی در سطح جهانی را یکی پس از دیگری طی میکرد. امروز، پنج سال بعد، دوباره با او به گفت‌وگو نشسته‌ایم. دکتر سجودی اکنون سرپرست تیم های رباتیک ایران، موسس دبستان پسرانه فن‌آوران دکتر سجودی، و داور بین‌المللی در حوزه رباتیک و هوش مصنوعی است. او از کودکی شیفته درس و علم‌آموزی بود و این عشق به علم، او را به زنی موفق و برجسته در عرصه فناوری و آموزش تبدیل کرده است. بی‌شک، این فقط آغاز راه اوست و آینده‌ای درخشان‌تر در انتظارش است.
از سن کم وارد دنیای کار، کسب درآمد و حضور در فضای حرفه‌ای شدید. این اتفاق چه سهمی در رشد اجتماعی، اعتماد به نفس و موفقیت‌های آتی شما داشته است؟
صدرصد یکی از عوامل اصلی رشد و موفقیت زود هنگامم ورود از همان دوران دبیرستان به دنیای تدریس و اجتماع و کسب درآمد بود، یکی از عوامل این امر تشویق و انگیزه‌سازی از سوی خانواده بود. خانواده‌ام شرایط زندگی را طورری فراهم می‌کردند که من بتوانم مستقل در تصمیم‌گیری و انتخاب مسیر کاری و حرفه‌ای خود عمل نمایم. من هم به دلیل علاقه به یادگیری که لازمه ی آن صرف هزینه‌های مختلف برای ادوار گوناگون تحصیلی بود، نیاز به یک منبع درآمد مستقل داشتم و بی وقفه بدون اینکه پشت کنکور بمانم در فکر طی کردن مدارج مختلف علمی بودم. در آن دوره هم زمان با تحصیل، تا آخروقت در آموزشگاه‌ها و مراکز علمی تدریس می‌کردم و هزینه‌های تحصیل را خودم فراهم می‌کردم. تا جایی که به فکر مستقل‌تر شدن و تأسیس آموزشگاه افتادم و به سرعت این کار را انجام داده و دوستان متخصص خود را دعوت به کار کرده و مرکز رشد و خلاقیت و پرورش استعداد را افتتاح کردم. این کار زمینه‌ساز نخبه پروری و آماده‌سازی تیم‌های دانش آموزی و دانشجویی برای رقابت‌های ملی و بین المللی از این مرکز شد که نتایج درخشانی در سطح ملی و بین المللی تاکنون برای شهر و کشور بدست آورده ام .
با توجه به توفیقات تحصیلی‌تان، خانواده بر خلاف کلیشه‌های رایج، به جای اجبار به تحصیل در رشته ریاضی فیزیک، شما را به سمت هنرستان فنی حرفه‌ای سوق دادند. از این تصمیم بگویید.
بنده از دوران ابتدایی بسیار درسخوان و علاقه‌مند به شاخه‌های مختلف تحصیلی بودم و خوش خط‌ترین دانش‌آموز کلاس در طول دوران تحصیل بودم و به نقاشی و بازیگری بسیار علاقه داشتم. از طرفی در انتخاب رشته با معدل بالای ۱۹ در رشته‌های مختلف به راحتی امکان ورود داشتم. پدرم در حوزه انفورماتیک شاغل بود و آینده‌ی کامپیوتر را بسیار روشن می‌دانست و حتی با اصرار من برای ورود به شاخه‌های هنری، پدرم خواهان ورودم به حوزه‌ی کامپیوتر بودند که این اتفاق رقم خورد و من همچنان پیشتاز در دوران دبیرستانم تحصیل کردم و برای ورود به دانشگاه تصمیم به شرکت در کنکور گروه ریاضی گرفتم و در رشته علوم کامپیوتر وارد دانشگاه پیام نور شدم، از مسیری که با هدایت پدرم وارد آن شدم بسیار راضی هستم و مسیر موفقیتم را مدیون انتخاب درست و آینده‌نگری پدر که متناسب با نیاز کشور بود، می‌دانم.
افراد از چه رشته‌هایی می‌توانند وارد این علم و جهان شگفت‌انگیز آن شوند؟
رباتیک یک علم میان رشته‌ای و ترکیبی از رشته‌های الکترونیک، مکانیک و کامپیوتر می‌باشد، در سال‌های اخیر به صورت مستقل رشته‌ی دانشگاهی شده است و دانشجویان رشته‌های نامبرده نیز به راحتی امکان آموزش و یادگیری این علم گسترده را دارند.
آیا پیشرفت علوم رباتیک و هوش مصنوعی و امثالهم می‌تواند تهدیدی برای بشر یا عاملی برای افزایش معضل بیکاری شود؟
هرگز، اتفاقاً برعکس خواهد شد و استفاده از متخصصین امر برای تولید و تعمیر و پشتیبانی ربات‌ها به کار گرفته خواهد شد و تحصیلکرده‌های بیکار کمتر و فعالیت در تخصص آموزش دیده شده بیشتر خواهد شد و بخشی از مشاغلی که نیروی انسانی دارند به قوت خود تداوم خواهند داشت. به علاوه در ساخت ربات‌ها قانونی تحت عنوان عدم صدمه به خود و دیگران و محیط زیست کاملاً تعریف و برنامه ریزی می‌گردد و انسان همواره قادر به کنترل تمام ابعاد امر هست و خواهد بود.
جایگاه تبریز در این علم را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در یکی دو سال اخیر گروه‌هایی شروع به فعالیت با دانش آموزان دبیرستانی نموده‌اند که نشان از استعدادها و پتانسیل خوب شهرمان دارد، اما در خور آوازه‌ی شهر دانشمندپرور و فرهیختگان و نخبگانی که از دیار آذربایجان و از گذشتگان برخواسته ، نیست و اقدامات چشمگیری انجام نشده است.
زنان و دختران دانش آموز و دانشجو تا چه حد از این علم استقبال می‌کنند؟
اگر به درصد بخواهیم علاقه‌مندی زنان و دختران را نسبت به این علم بررسی و اعلام کنیم آمار شاید ۲۰% باشد، اما با آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی نسبت به گستردگی و کارآمدی این رشته، قطعاً علاقه مندی و تمایل در قشر با پشتکار و اراده بانوان نیز بالاتر خواهد رفت.
به نظر شما چگونه می‌توان شکافی که بین نسل قدیم و تکنولوژی هست را برطرف کرد؟
در دوره‌ای از زمان که کامپیوتر وارد اداره‌جات و نهاد‌ها شده بود دوره‌هایی اجباری برای مدیران ارشد در نظر گرفته شد که بنده نیز در آن دوران مدرس بودم و بخش عظیمی از نیاز آنان در به کارگیری کامپیوتر را حل کرد. در راستای ترویج هوشمندسازی و استفاده از ابزارهای هوشمند نیز می‌بایست برنامه‌ریزی‌های کلانی صورت گیرد و هرچه سریع‌تر وارد زندگی واقعی انسان‌ها شود و استفاده از ابزارهای سنتی جای خود را به دستگاه‌ها و ابزارهای هوشمند بدهد. دانشگاه‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی می‌توانند در زمینه‌سازی ورود تکنولوژی به زندگی روزمره افراد موثر واقع شوند. ذکر این نکته ضروری است که در این حوزه کمترین اتلاف زمان منجر به بزرگترین شکاف با دنیای روز خواهد شد.
سئویل محدث