گردشگری غذا و خوراک، فرصتی برای توسعه اقتصادی و فرهنگی
گاسترونومی یا خوراک شناسی چیزی بیش از یک منبع صرف رزق و روزی، و یک بیان هنری است که عمیقاً در هویت فرهنگی یک مردم ریشه دارد. غذا از طریق طعمها، رایحهها و تکنیکهای آشپزی، از مرزها فراتر میرود و به ما امکان میدهد غنای فرهنگهایی را که آن را ایجاد میکنند کشف و درک کنیم. غذاهای یک منطقه منعکس کننده تاریخ، سنتها و ارزشهای آن است و هر کدام داستانی در مورد محل پیدایش خود میگویند؛ به عبارتی آنها آرشیو تاریخی هستند که در آن تأثیرات نسلهای گذشته یافت میشود.
در دنیای جهانی شده، غذاشناسی به پلی تبدیل شده است که افراد را با پیشینههای مختلف به هم متصل میکند و به راهی برای ایجاد پیوندها و درک تفاوتهای فرهنگی تبدیل میشود. به اشتراک گذاشتن غذاها گفتگوی خاموشی را ترتیب می دهد که فراتر از کلمات است.
همانطور که تأکید کردیم، غذاشناسی فراتر از تغذیه صرف، و یک شکل هنری است که حواس را بیدار میکند. یک غذای خوشساخت اثری هنری است که بافتها، رنگها و طعمها را با یک هارمونی منحصر به فرد ترکیب میکند. سرآشپزها هنرمندانی هستند که از مواد به عنوان پالت و بشقابها به عنوان بوم خود استفاده میکنند. به عنوان مثال، سرآشپز فران آدریا به خاطر غذاهای نوآورانه و تکنیکهای آشپزی آوانگارد معروف است، همانطور که سرآشپز ماسیمو بوتورا به دلیل استفاده از مواد بازیافتی شهرت دارد.
از آغاز تاریخ، تمام تمدنها و جوامعی که این تمدنها و مردم را به وجود آوردهاند، متناسب با خاک و شرایط آب و هوایی خود غذاهایی را تهیه کرده و بر تنوع آنها افزودهاند. مهاجرت، جنگ، عروسی، همسایگی مرزی و توسعه جادههای تجاری بر فرهنگهای متفاوت از یکدیگر تأثیر گذاشته و فرهنگ آشپزی را ایجاد کرده است.
تفاوتها و تنوع عادات تغذیهای، مردم را به لذت بردن و چشیدن سوق داده است، تا اینکه صرفاً خود را تغذیه کنند و این امر سبب شده که مدام روشها یا غذاهای جدید پدید بیایند. به همین منوال، گردشگری غذا در جهان به سرعت در حال توسعه است و ارزشهای مالی که کشورها از گردشگری محلی به دست میآورند مطابق با آن افزایش مییابد؛ زیرا اگرچه گردشگران اهداف متفاوتی دارند، اما همه آنها میخواهند غذاها و نوشیدنیهای محلی را تجربه کنند، بپزند، بخرند و بچشند. گردشگری غذا یا گاسترو توریسم، به سفرهایی گفته میشود که صرفاً با هدف چشیدن غذاها، دسرها یا نوشیدنیهای یک مکان انجام میشود.
در جهان امروز مرزها در حال از بین رفتن است و مردم به دنبال فرهنگها و سبکهای مختلف زندگی هستند. به همین دلیل، علاقهمندی به ارزشهای فرهنگی انتزاعی و گردشگری گاسترونومی افزایش یافته است. گردشگری یکی از مهمترین بخشهای اقتصاد محلی و ملی است و گردشگری فرهنگی در قالب گردشگری خوراک، امیدی پررنگ برای رشد مناطق در حال توسعه ایجاد نموده است.
ظرفیت این بخش از گردشگری نه تنها باعث ایجاد اشتغال در بخش خدمات میشود، بلکه زمینه ساز رشد و توسعه در کشاورزی، صنعت و سایر بخشها میگردد. بخصوص مناطق توسعه نیافته به نوعی در شاخههای گردشگری مزیت بیشتری دارند. زیرا اولاً افرادی که از مناطق دیگر میآیند عمدتاً مکانهای دور از شلوغی را ترجیح میدهند. دلیل دیگر این است که گردشگران مدرن به دنبال محصولات گردشگری منحصر به فرد و محلی میگردند.
به همین دلیل مناطق توسعه نیافته میتوانند پتانسیل مهمی در توسعه گردشگری و از جمله گردشگری غذا داشته باشند. محصولات منحصر به فرد محلی، تصویر مناطق را تقویت میکند و گردشگری روستایی را توسعه می دهد؛ به این ترتیب که ابتدا بخش غذا و نوشیدنی و سپس سایر بخشها را فعال میکنند و بنابراین تأثیر مثبتی بر اشتغال و اقتصاد دارند. همچنین زمینه حفاظت از میراث فرهنگی مناطق را فراهم میکنند.