میرعلی آقاسیدی در کارگاه آموزشی یک روزه خطرات کوهستان با رویکرد کاهش حوادث که در باشگاه آلپ برگزار شد، اظهار کرد: کوهنوردی یک ورزش ماجراجویانه است و بروز حوادث در ذات آن نهفته است. در این بین تجربه و آموزش اگرچه گارانتی آنچنانی ندارند، اما سبب کم شدن رویارویی با خطرات و حوداث را منجر می شود.
رئیس هیئت کوهنوردی آذربایجان شرقی با تشریح تعاریف رویداد، خطر، حادثه، سانحه، فاجعه و بحران در باب سیکل بروز حوداث گفت: در یک رویداد کوهنوردی همواره شرایط و پدیده هایی که احتمال خسارت وجود داشته باشند خطر نامیده می شود و زمانی که بر اثر عدم آگاهی، نبود دانش فنی و یا خود برتر پنداری یک کوهنورد و یا مدیر برنامه خطا رخ می دهد آن خطا منجر به بروز حادثه برای یک یا عده ای اندک و در شرایطی گستره تر تبدیل به سوانح خواهد شد و این دامنه می تواند با توجه به ابعاد موضوع حتی به فجایع و بحران نیز تبدیل شده و چرخه طبیعی یک سیستم را بر هم می ریزد.
آقاسیدی با بیان اینکه علیرغم آموزش های انواع آموزش های ارائه شده دامنه حوادث همچنان زیاد است افزود: فرشاد خلیلی خوشه مهر پدید ورزشی و اولین فارغ التحصیل آکادمیک بهمن شناسی ایران بود که متاسفانه در دی ماه ۸۸ در حادثه ریزش بهمن در جاده شمشک به دیزین به همراه چند تن از شاگردانش هنگام تلاش برای نجات جان یک نفر از شاگردان خود نیز تسلیم بهمن شد، از این رو تنها راه مصون ماندن از حادثه در کنار دانش و تجربه، مدیریت ریسک و وارد نشدن به حریم حادثه است و امر امداد نیز منوط به رعایت استاندارهای تخصصی است.
وی مدیریت ریسک را از جمله علوم شاخص کوهنوردی دانسته و فراگرفتن و تجربه اندوزی دراین مورد را در کوهنوردی بسیار مهم قلمداد کرد و گفت: عمده حوادث و سوانح کوه نوردی مربوط به اشتباهات محاسباتی و دست کم گرفتن میزان خطر است که معمولا بر اثر واگذاری امورات به افرادی که فاقد توانایی و صلاحیت کافی و فنی هستند رخ می دهد و مواردی همچون اعتماد بیش از حد به خود، سهل انگاری، تخمین اشتباه، عدم آشنایی کافی از منطقه و جبهه های مختلف و عوارض زمین دامنه حوادث را بیشتر می کنند.
آقاسیدی دریافت نامناسب آموزش را نیز در بروز سوانح دخیل دانسته و تشریح کرد: مدیریت ریسک با تشخیص درست مخاطرات که همان عوامل تهدید کننده هستند و ارزیابی اصولی مبحث خطرپذیری که آن هم میزان تاثیرگزاری خطرات را تعیین می کند همراه بوده و با کسب آموزش، تمرین و هزینه اصولی برای تامین تجهیزات و دریافت امکانات پیشتیبانی مورد نیاز منجر به کوهنوردی با کیفیت و کم ریسک می شود.
او با اشاره به بروز حوداث اخیر کوهنوردی و بیان اینکه هیچگاه علت حوادث و سوانح واحد نبوده و بعدهای مختلف روانشناختی و سلسله ای از اشتباهات آن ها را رقم می زنند افزود: آنچه که تا کنون در بررسی های کارشناسی بعمل آمده شاهد بودیم عدم تجربه و پختگی کافی، نداشتن مهارت عملی، نبود آنالیز مناسب برنامه و عدم توانایی فنی عمده موارد دخیل در وقوع حوادث اخیر بوده و همچنان تاکید میکنیم قوانین و آموزش ها برای حادثه ندیدن است.
گزارش: بهرام تندران