۱۸ آذر یادآور خاموشی زنی است که خود چراغی برای نسلهای کودک و نوجوان بود؛ فردوس وزیری، زاده ۲۲ آبان ۱۳۰۸ در کرمان و درگذشته ۱۸ آذر ۱۳۵۸، یکی از شخصیتهای تأثیرگذار ادبیات کودک در ایران که زندگیاش در خطی مستقیم با آموزش، شناخت کودک و خلق جهان قصه معنا یافت.
وزیری از ۱۸ سالگی معلمی را آغاز کرد؛ راهی که نه تنها حرفهاش، بلکه هویت و رسالتش را شکل داد. او تا پایان عمر، با همان عشق نخستین، در مدرسه و کنار کودکان ماند و این ماندن را به شیوهای برای زیستن انسانی و زیستنبخش تبدیل کرد؛ معلمی که قصهنویس بود و قصهنویسی که هرگز معلمی را کنار نگذاشت.
او سالها در دبستانهای تهران و اهواز تدریس کرد و در دهه چهل، همزمان با معلمی، مدیریت دو کتابفروشی مهم—«سخن» در خیابان نادری و «ایران» در خیابان سعدی»—را برعهده گرفت. در همان سالها بود که توانست روشهای پیشرفته و نوینِ کتابفروشی را در ایران پایهگذاری کند؛ اقدامی که در زمان خود گامی مؤثر برای رونق فرهنگ کتابخوانی بود.
در سال ۱۳۴۴ به شورای نویسندگان مجلههای پیک در مرکز انتشارات آموزشی وزارت آموزش و پرورش پیوست و از همان زمان، نوشتن برای کودکان را با نامهای «فردوس وزیری» و «مینو دستور» آغاز کرد. او خوب میدانست که کودکان از لحظه آغاز خواندن، به متن خوب نیاز دارند و در سالهایی که ادبیات کودک هنوز جایگاه تثبیتشدهای نداشت، خلأ بزرگی در این حوزه حس میشد. وزیری همه توان خود را برای پرکردن این خلأ به کار گرفت.
او گنجینه ادبیات کهن ایران را به خوبی میشناخت و از آن با احترام بسیار بهره میگرفت. بسیاری از قصههایش از دل همین میراث کهن زاده شدند؛ روایتهایی که با زبانی ساده، روان و متناسب با ذهن کودک بازآفرینی میشدند. این نگاه، آثارش را به متونی هویتساز، فرهنگی و در عین حال سرگرمکننده تبدیل کرد.
ثمرهٔ تلاش شبانهروزی او، حدود ۵۰۰ قصه و داستان بود که طی ۱۴ سال در مجلههای «پیک کودک»، «پیک نوآموز»، «پیک دانشآموز» و «پیک نوجوانان»، مجموعه «کتابهای پیک» و سه جلد کتاب «برایم قصه بخوان» منتشر شد. حجم چشمگیر این آثار نشان از تعهد و عشق عمیق او به کودکی و آموزش دارد.
فردوس وزیری با آنکه تنها ۵۰ سال زیست، اما میراث ادبی و آموزشیاش بسیار عمیقتر و ماندگارتر از عمر کوتاهش است؛ میراثی آکنده از دانایی، مهربانی و تلاش برای روشنتر کردن دنیای کودکان. امروز، در سالروز درگذشت او، یاد میکنیم از معلمی که نه فقط نوشت، بلکه روحی تازه به ادبیات کودک بخشید و نسلی را با قصههایش غنیتر کرد.