سرویس خبری یادداشت

بدرالزمان قریب، زبان‌شناس برجسته ایرانی و تنها زن عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، یکم شهریور ۱۳۰۸ در تهران به دنیا آمد. او عمر خود را صرف پژوهش و زنده‌کردن زبان‌های باستانی، به‌ویژه سغدی کرد و نامش به‌عنوان یکی از چهره‌های ماندگار ایران در حافظه علمی و فرهنگی کشور باقی ماند.

در عصر دیجیتال، اطلاعات با یک گوشی و اتصال به اینترنت در دسترس همه است. این پرسش مطرح می‌شود که آیا حفظیات همچنان جایگاهی در مدارس دارد یا صرفاً سنتی قدیمی و بی‌کاربرد است؟ پاسخ کوتاه این است که حفظیات دیگر هدف نهایی یادگیری نیست، بلکه ابزاری برای یادگیری عمیق و کاربردی محسوب می‌شود.

این چند سطر برای یاد کردن از یک دانشمند ایرانی و زنی تأثیرگذار است؛ پزشکی که نه‌تنها در ایران بلکه در جهان نام خود را ماندگار کرد و نشان داد که در روزگاری که مسیر پیشرفت برای زنان دشوار بود، می‌توان با اراده و دانش تاریخ‌ساز شد.

سیمین بهبهانی، شاعر بزرگ معاصر ایران، با لطافت و استواری اشعارش، غزل را بازتعریف کرد و صدای زنان و جامعه محروم را به شعر بدل نمود. زندگی و آثار او علی‌رغم بی‌مهری‌ها، همچنان الهام‌بخش ادبیات و هنر ایرانی است.

مدل «هم‌آموزی» یا Peer Tutoring رویکردی آموزشی است که با ایجاد تعامل مستقیم میان دانش‌آموزان عادی و دانش‌آموزان استثنایی، بهبود یادگیری و ارتقای مهارت‌های اجتماعی را توأمان دنبال می‌کند؛ روشی که ریشه در رویکردهای نوین آموزش فراگیر دارد و در صورت فراهم‌شدن بسترهای لازم، می‌تواند در ایران نیز به‌عنوان ابزاری مؤثر در آموزش استثنایی به کار گرفته شود.

با نام فلورانس نایتینگل، پرستاری تنها به مراقبت از بیمار محدود نمی‌شود، بلکه معنای مسئولیت‌پذیری، اصلاح ساختارهای بهداشتی و حتی بنیان‌گذاری علمی یک حرفه را نیز در خود دارد. زنی که چراغ به دست، در تاریکی راه می‌رفت تا بیمار زخمی را آرام کند، دنیای پزشکی را با قدم‌هایی استوار تغییر داد.

چند وقت پیش از طرف یکی از دوستانم که تازه ازدواج کرده، برای شرکت در مجلسی زنانه دعوت شدم. ضیافتشان از آن دسته مهمانی هایی بود که در حواشی سال اول ازدواج برگزار می شوند، اسم ویژه و زمان بخصوص دارند و برپا شدنشان معمولا پیش نیاز دارد.

در عصر حاضر، هوش مصنوعی به یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین فناوری‌ها در تولید محتوا و پردازش اطلاعات تبدیل شده است. اما همزمان با این پیشرفت‌ها، ضرورت دقت و احتیاط در استفاده از این ابزارها بیش از پیش احساس می‌شود، چرا که اشتباهات و اطلاعات نادرست می‌تواند به سادگی منتشر شود و اعتماد به منابع اطلاعاتی را تضعیف کند.

در روزگاری که کودکان بیشتر با بازی‌های دیجیتال بزرگ می‌شوند تا کتاب‌های درسی، نظام آموزشی چاره‌ای جز بازاندیشی در شیوه‌های تدریس ندارد. یکی از نوآورانه‌ترین پاسخ‌ها به این تغییر، رویکرد «گیمیفیکیشن» یا بازی‌وارسازی در آموزش است. اما آیا این روش، تنها بازی است یا پلی است برای رسیدن به یادگیری عمیق‌تر؟ امکانات لازم برای پیاده‌سازی آن چیست و تا چه اندازه می‌توان روی تأثیر واقعی آن حساب کرد؟