فلورانس نایتینگل (۱۸۲۰–۱۹۱۰) تنها یک پرستار نبود؛ او چهره‌ای ماندگار در تاریخ پزشکی، یک اصلاح‌گر اجتماعی پیشرو، آماردانی دقیق و مؤلفی تأثیرگذار بود که با تلاش‌های بی‌وقفه‌اش، چهره‌ی پرستاری و مراقبت‌های درمانی را برای همیشه تغییر داد. شهرت او از دوره‌ی جنگ کریمه آغاز شد، زمانی که در سال ۱۸۵۴ به همراه ۳۸ پرستار داوطلب و تعدادی راهبه‌ی کاتولیک، راهی بیمارستان نظامی اسکوتاری (اسکدار امروزی در استانبول) شد تا از مجروحان ارتش بریتانیا مراقبت کند.
او با شرایطی روبه‌رو شد که برای امروز غیرقابل تصور است: کمبود دارو، عدم بهداشت، شیوع بیماری‌های واگیر، آشپزخانه‌ای بدون تجهیزات و پرسنلی خسته و کم‌تعداد. در میانه‌ی این بحران، نایتینگل با پشتکار و برنامه‌ریزی، سیستم بهداشتی بیمارستان را بازسازی کرد، به اجرای اصول ابتدایی نظافت و تهویه همت گماشت و با نگارش نامه‌هایی به دولت، از ساخت بیمارستان‌های سیار مجهز حمایت کرد. گفته می‌شود او با اصرار بر شستن دست‌ها و اصلاح سیستم فاضلاب، سهم بزرگی در کاهش نرخ مرگ‌ومیر داشت؛ هرچند هیچ‌گاه ادعایی برای آن نکرد.
او به دلیل حضور شبانه در بخش‌های بیمارستان با چراغی در دست، لقب «بانوی چراغ به دست» را از روزنامه‌ی تایمز دریافت کرد. با این حال، کمتر کسی می‌داند که سربازان او را «بانوی چکش به دست» نیز می‌نامیدند، چرا که حتی با شکستن قفل انبارها، دارو و غذا را برای مجروحان تأمین می‌کرد.
پس از جنگ، با سرمایه‌ای که مردم جمع‌آوری کرده بودند، «صندوق نایتینگل» تأسیس شد و او نخستین مدرسه پرستاری مدرن جهان را در بیمارستان سنت توماس لندن بنیان گذاشت. کتاب او با عنوان Notes on Nursing (یادداشت‌هایی درباره پرستاری) نه‌تنها مرجع آموزشی شد، بلکه شیوه‌ای تازه برای نگاه به سلامت و بهداشت فردی و عمومی فراهم آورد.
فلورانس نایتینگل همچنین نخستین کسی بود که از نمودارهای آماری برای تأثیرگذاری بر سیاست‌گذاران استفاده کرد و باور داشت که آمار می‌تواند حقیقت را بی‌پرده نمایان کند. او در تمام عمرش به اصلاح شرایط بهداشت ارتش، زندان‌ها، مدارس و خانه‌های طبقه کارگر ادامه داد.
اگرچه در سال‌های اخیر برخی مستندهای تلویزیونی سعی در بازنگری انتقادی در نقش او داشته‌اند، پژوهشگران برجسته با استناد به منابع معتبر، از دستاوردهای غیرقابل انکار او دفاع کرده‌اند. به گفته لین مک‌دونالد، محقق برجسته آثار نایتینگل، بدون درک جایگاه تاریخی و اجتماعی آن دوران، قضاوت درباره نایتینگل ناعادلانه خواهد بود.
فلورانس نایتینگل تا پایان عمر، از طریق مکاتبات، مشاوره‌ها و فعالیت‌های پژوهشی، همچنان در قلب تحولات بهداشتی باقی ماند. او نه‌تنها پرستاری را از یک شغل کم‌اهمیت به یک حرفه‌ی علمی بدل کرد، بلکه نشان داد که یک زن، حتی در قرن نوزدهم، می‌تواند با اراده، دانش و شجاعت، سلامت هزاران انسان را نجات دهد و آینده‌ی یک حرفه را پایه‌ریزی کند.
او در تاریخ ۱۳ اوت ۱۹۱۰ در سن ۹۰ سالگی در لندن درگذشت.