غذا، اساسیترین نیاز انسان است؛ عاملی حیاتی که بدون آن ادامه حیات ممکن نیست. این ضرورت بنیادین باعث شده تا تغذیه در سیاستگذاری، پزشکی و سلامت، فرهنگ، علم و حتی اقتصاد، همواره در مرکز توجه قرار گیرد. صنعتهای غذایی و مشاغل مرتبط با تغذیه، بخش بزرگی از اقتصاد جهانی را تشکیل میدهند و تجارت غذا، یکی از پولسازترین و پویاترین بخشهای تجارت به شمار میرود. این اهمیت حیاتی، اما، گاه با چالشهایی همراه میشود. یکی از این چالشها، دور ریختن غذاست. از فاسد شدن مواد غذایی تا عدم امکان نگهداری مناسب، دلایل متعددی برای دور ریختن غذا وجود دارد. این عمل، که گاه از سر ناچاری و گاه از سر بیتوجهی صورت میگیرد، نه تنها هدررفت منابع ارزشمند غذایی را به دنبال دارد، بلکه پیامدهای زیستمحیطی و اقتصادی سنگینی را نیز به همراه میآورد. با اندکی تامل و آگاهی، میتوانیم به راهکارهایی برای کاهش دور ریختن غذا و بهینه سازی مصرف مواد غذایی دست یابیم.
اما پیش از آن بهتر است این موضوع را مرور کنیم که دور ریختن غذا اصولا چه مضرات و پیامدهایی دارد و چرا نباید غذا را دور ریخت:
هدر دادن منابع:
همه ما میدانیم که آب و خاک جزو حیاتیترین منابع برای زیست ما بر کره زمین هستند و این منابع محدود میباشند. برای تولید یک ماده غذایی از مراحل اولیه تا رسیدن آن به دست ما منابع بسیاری از جمله آب، خاک و انرژی صرف میشود و هنگامی که غذا را دور میریزیم، در واقع آن منابع را نیز هدر دادهایم.
ضرر و زیان اقتصادی:
اغلب مواد غذایی ما از طریق کشاورزی و پرورش دام بدست میآیند. و همچنین بسیاری از این مواد در کارخانجات فرآوری میشوند تا برای مصرف آماده شوند. بنابریان هزینه زیادی صرف تولید این مواد میشود و دور ریختن غذا به منزله دور ریختن این هزینههاست.
مشکلات زیست محیطی:
دفع مواد غذایی به عنوان زباله، سبب تولید آلایندههای زیست محیطی میشود. از جمله این آلایندهها گازهای گلخانهای است که سبب گرم شدن کره زمین میشود.
افزایش گرسنگی:
در حالی که تعداد زیادی از انسانها به تغذیه کافی دسترسی ندارند، در بسیاری مواقع، غذای مازاد توسط بخشی دیگر از انسانها دور ریخته میشود؛ در حالی که مدیریت صحیح و عادلانه میتواند از گرسنه ماندن و سوءتغذیه بخش بزرگی از انسانها جلوگیری کند.
نقض اخلاق:
دور ریختن غذا یعنی هدر دادن انرژی، زحمت و تلاشی که برای تولید آن صرف شده است؛ دور ریختن غذا یعنی گرسنه ماندن دیگران؛ یعنی اسراف؛ دور ریختن غذا یعنی عدم احترام به منابع و ناسپاسی در برابر نعمتها؛ عدم مسئولیتپذیری اجتماعی؛ کمک به ایجاد نابرابری و بیعدالتی؛ و به یک معنا زیر پا گذاشتن اخلاق انسانی.
با این حال با رعایت چند نکته ساده میتوان از این فرهنگ ناصحیح دوری کرد. با خرید به میزان نیاز و طبق برنامه غذایی مشخص؛ نگهداری صحیح مواد غذایی؛ پخت و پز هوشمندانه و به اندازه؛ و در نهایت با دادن آگاهی و آموزش به دیگران میتوان تا حد زیادی از هدر رفتن غذا جلوگیری کرد.
به قلم: پروین بابایی