زنان، توانمند در عرصه مدیریت و مهندسی
در این گفتگو با آرزو اسدنسب، مهندس برجسته برق و یکی از چهره‌های فعال در عرصه علم و فناوری آشنا می‌شویم. او با داشتن سه اختراع در حوزه‌های مهندسی پزشکی و مدیریت مصرف سوخت، نشان داده است که زنان ایرانی می‌توانند در زمینه‌های مختلف علمی و پژوهشی پیشتاز باشند. خانم اسدنسب که کارنامه کاری پرباری در حوزه‌ی فنی مهندسی، تدریس دانشگاه، مدیریت آموزشگاه فنی و حرفه‌ای، مربی‌گری ورزشی، صعود به قله آرارات و سایر حوزه‌ها از قبیل تدریس زبان انگلیسی دارد، اکنون قصد دارد در دهمین دوره انتخابات نظام مهندسی ساختمان آذربایجان شرقی شرکت کند و با انگیزه‌ای مضاعف برای بهبود وضعیت مهندسی و مدیریت ساختمان در این استان گام بردارد. در این گفت‌وگو، او از تجربیات خود در دنیای مهندسی، چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو، و برنامه‌های خود برای آینده سخن می‌گوید.
امروزه زنان در اشتغال به رشته های فنی مهندسی با چه چالش‌هایی روبرو هستند؟
در حوزه نظام مهندسی خوشبختانه با تبعیض جنسیتی زیادی مواجه نیستیم، زیرا بیشتر فعالیت‌ها در زمینه‌های طراحی و نظارت است که عمدتاً کارهای فکری محسوب می‌شوند. البته برنامه دارم در آینده گام‌هایی برای حضور بیشتر زنان در حوزه اجرا نیز بردارم. با این حال، در صنعت، تبعیض‌های جنسیتی بیشتری مشاهده می‌شود. این تبعیض‌ها در محیط‌های کاری بدون هیچ مبنای منطقی وجود دارند و تنها به دلیل نگرش‌ها و ذهنیت‌های نادرست افراد به‌وجود می‌آیند.
به اعتقاد من، می‌توان در صنعت شرایط و فضایی فراهم کرد که زنان بتوانند با آسودگی و امنیت بیشتری فعالیت کنند. کارهای فنی برای زنان مناسب است، به شرط آنکه کارخانجات و محیط‌های صنعتی نیز همراهی لازم را داشته باشند. نوع سختی کار زنان و مردان با یکدیگر متفاوت است و این تفاوت‌ها ناشی از مسئولیت‌های مفاوتی است که زنان و مردان در خانه و جامعه بر عهده دارند، بنابراین باید در امتیازات و شرایط سختی کار این تفاوت‌ها نیز لحاظ شود.
از آنجا که شرایط اقتصادی به‌گونه‌ای است که در اکثر خانواده‌ها درآمد یک نفر برای تامین مخارج کافی نیست و زن و مرد هر دو باید شاغل باشند، ضروری است که محیط‌های کاری طوری طراحی شوند که زنان بتوانند با راحتی بیشتری در جامعه فعالیت کنند و حق و حقوق‌شان حفظ شود.
در سال‌های گذشته هم زنان جزو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان آذربایجان شرقی بوده‌اند؟
اعضای هیئت مدیره نظام مهندسی ساختما متشکل از ۱۵ نفر از ۷ رشته ی مختلف است. در دوره‌های قبلی تنها یکی از اعضای گروه معماری خانم بودند، پس از چند دوره این تعداد به ۲ نفر رسید و یکی از همکاران ما در رشته‌ی برق به این جمع ملحق شد. اما امسال تعداد زنانی که برای انتخابات وارد رقابت شده‌اند رشد چشمگیری داشته که امیدوارم این حضور نویدبخش اتفاقات درخشانی برای جامعه مهندسی و زنان باشد.
چه اهداف و برنامه‌هایی برای فردای انتخابات دارید؟
اگر موفق شوم و به عنوان یکی از ۱۵ عضو منتخب هیئت مدیره نظام مهندسی انتخاب شوم، تمام تلاشم را خواهم کرد تا برای رفع مشکلات مهندسین، به‌ویژه در زمینه‌هایی مانند مسائل آموزشی، تعرفه‌های پایین و چالش‌هایی که در دوره‌های ارتقاء پایه با آن‌ها مواجه هستند، بهترین تصمیمات را بگیرم.
یکی از مشکلات اصلی در این حوزه، نبود اتحاد و تعامل بین مهندسین مختلف یک پروژه است. این یک کار گروهی است و تعامل بین رشته‌ای می‌تواند بسیار کارساز باشد. باید تلاش کنیم سطح فرهنگی و علمی این قشر را ارتقاء دهیم. جامعه مهندسین نیازمند یک باشگاه یا انجمنی است که بتواند از آن‌ها حمایت کند. متأسفانه، حق‌الزحمه‌ای که یک مهندس دریافت می‌کند، در مقایسه با بسیاری از مشاغل دیگر، بسیار کمتر است و این موضوع باید مورد بازنگری قرار گیرد.
یکی دیگر از مشکلات رشته‌های مهندسی، کاهش جذابیت ظاهری این حرفه در سال‌های اخیر است، به‌گونه‌ای که نسل جوان کمتر به سمت این رشته‌ها جذب می‌شود و استقبال از آن‌ها کاهش یافته است. برای حل این مشکل، لازم است تدابیری اتخاذ شود تا جایگاه و اعتبار این حرفه در جامعه احیا گردد و جوانان بیشتری به سمت آن سوق داده شوند.
در حوزه ورزش نیز بسیار فعال و پرکار هستید. از این پتانسیل در راستای فعالیت شغلی خود نیز بهره برده‌اید؟
بله حدود ۱۰ مدرک مربی‌گری در رشته‌های مختلف دارم و از سال ۹۶ به مربی‌گری در باشگاه‌های مختلف شهر به خصوص سالن‌های شهرداری هستم و برای سلامتی خانواده کارمندان شهردای و زنان کارمند تلاش می‌کنم. برای زنان عضو نظام مهندسی هم بدعت‌گذاری کردم و کلاس‌های ورزشی برگزار کردم که به شدت مورد استقبال قرار گرفت. مسئول کمیته ایروبیک کودکان استان، سرپرست تیم گلف بانوان استان، مربی بدنساز هیئت سه گانه هیات بدمینتون و هیات گلف استان و نائب رئیس هیئت بیلیارد استان هستم. در بخش رقابت‌های انفرادی ایروبیک موفق به کسب مقام دوم و سوم کشوری شدیم و برای اولین بار برای بیش از ۳۰۰ نفر از بانوان آموزش رایگان بیلیارد برگزار کردم. به نظر من باید برای فضاهای امن و کم‌هزینه برای زنان خانه‌دار و کارمند ایجاد شود و به صورت گسترده اطلاع‌رسانی شود تا همه بتوانند از امکانات موجود استفاده کنند.
نظر شما در مورد حضور کم‌رنگ زنان در جایگاه‌های مدیریتی چیست؟
بعضاً گفته می‌شود که زنان در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی، احساسی عمل می‌کنند، اما چنین تعمیمی صحیح نیست. هر زنی می‌تواند به درستی موقعیت‌های احساسی و منطقی را تشخیص دهد. وقتی زنی تصمیم می‌گیرد وارد عرصه مدیریت شود، مطمئناً از تحصیلات و تجربه کافی برخوردار است. خوشبختانه در این دوره، انتخاب وزیر زن برای وزارت راه و شهرسازی نشان می‌دهد زنان نیز می‌توانند در سطوح مدیریتی موفق عمل کنند.
به نظر من، بسیاری از زنان دارای هوش هیجانی (EQ) کافی برای ایجاد تعادل میان احساسات و منطق در تصمیم‌گیری‌ها هستند. آیا همه مردانی که تاکنون مدیریت کرده‌اند بی‌نقص و ایده‌آل بوده‌اند؟ قطعاً نه. باید به زنانی که معیارهای لازم را دارند نیز فرصت داده شود تا توانمندی‌های خود را نشان دهند. حتی اگر این موضوع به آزمون و خطا نیاز داشته باشد، باید این فرصت برای زنان فراهم شود، همان‌طور که مردان نیز از طریق آزمون و خطا به تجربه رسیده‌اند.
من به پتانسیل زنان باور دارم و از صدای زنان می‌خواهم که از آنان دعوت کنند تا به این عرصه وارد شوند و به توانایی‌های خود باور داشته باشند، زیرا می‌توانند در این مسیر موفق ظاهر شوند.
سئویل محدث