یکی از اقداماتی که شهرداری تبریز در سالهای اخیر برای حفظ امنیت عابران پیاده انجام داده، نصب موانع فلزی در پیادهروهاست. این موانع با هدف جلوگیری از ورود موتورها و خودروها به پیادهروها نصب شدهاند، اما نتایج این اقدام تا حد زیادی نشاندهنده ناکارآمدی آنها است. در بسیاری از موارد، موتورسواران به راحتی از لای این میلهها عبور میکنند و حتی در مواقعی که اعتراضات مردمی به تخلفات آنها صورت میگیرد، پاسخهای نامناسبی دریافت میشود که نشان از عدم نظارت کافی بر این تخلفات و جسارت یافتن متخلفین دارد. به عبارتی موانع فلزی نه تنها نتوانستهاند تردد موتورها را محدود کنند، بلکه خود به عاملی برای ایجاد مشکلات جدید برای عابران پیاده تبدیل شدهاند. این موانع در بسیاری از مناطق، بهویژه در مناطقی که تردد افراد مسن، کودکان و افرادی با ویلچر زیاد است، مشکلاتی جدی ایجاد کردهاند. عبور از میان این میلهها برای افراد مذکور، یا حتی سایر عابران پر از خطرات احتمالی است؛ از جمله برخورد با این میلهها که میتواند باعث زمین خوردن و آسیبدیدگی، بهویژه در میان کودکان، شود.
در این شرایط، لازم است که راهکارهای جایگزین و مناسبتری برای این معضل اتخاذ شود. یکی از اقدامات اساسی که باید در نظر گرفته شود، افزایش نظارت و برخورد قانونی جدیتر با تخلفات موتورسواران است. موتورسوارانی که در پیادهروها حرکت میکنند، باید تحت جریمههای سنگین قرار گیرند تا این تخلفات کاهش یابد. متأسفانه، تا کنون قوانین مربوطه به درستی اعمال نشدهاند و نظارت بر اجرای آنها ضعیف بوده است. این امر موجب شده که موتورسواران به راحتی و بدون هیچ ترسی وارد پیادهروها شوند.
در کنار این موضوع، یکی از راههای موثر آگاهسازی شهروندان است. آموزش عمومی به مردم برای آشنایی با حقوق خود و نحوه اعتراض قانونی در برابر تخلفات میتواند به یک ابزار قدرتمند برای مبارزه با این مشکلات تبدیل شود. در صورتی که عابران از حقوق خود مطلع باشند و بدانند که میتوانند با استفاده از روشهای قانونی از ورود موتورسواران به پیادهرو جلوگیری کنند، این مسئله میتواند به یک حرکت جمعی تبدیل شود که فشار اجتماعی برای تغییر وضعیت را بیشتر میکند.
همچنین، تقویت سیستمهای شکایات مردمی میتواند به یکی از راهکارهای اصلی برای مقابله با تخلفات تبدیل شود. ایجاد اپلیکیشنها یا سیستمهای آنلاین که شهروندان به راحتی بتوانند تخلفات را گزارش کنند، این امکان را فراهم میآورد تا نظارت عمومی و همکاری میان مردم و مسئولین بیشتر شود.
در نهایت، علاوه بر اقدامات قانونی، طراحی بهتر و کارآمدتر فضاهای شهری برای پیادهروها ضروری است. استفاده از روشهای هوشمندی که امکان عبور موتورها را از بین ببرد و در عین حال برای عابران هیچگونه مشکلی ایجاد نکند، میتواند یکی از راههای حل این معضل باشد. در مجموع، حل این مشکل به یک رویکرد جامع نیاز دارد که هم شامل اقدامات قانونی، هم فرهنگی و هم طراحی مناسب فضاهای شهری باشد.
به قلم: پروین بابایی